Yoga is hip. Volgens de Internationale Yoga Federatie beoefenen wereldwijd zo’n 300 miljoen mensen yoga, waaronder zo’n half miljoen Nederlanders. De yoga-industrie is hiermee één van de snelst groeiende industrieën ter wereld.
Yoga maakt je soepeler en sterker, maar geeft je ook een weldadig en rustgevende gevoel. Geen wonder dat ook de wetenschap steeds meer interesse toont in de effecten van yoga. Zo weten we bijvoorbeeld dat Yogi’s, terwijl ze ontspannende oefeningen doen, hun brein positief beïnvloeden.
Yoga versterkt positieve emoties
Het is bewezen dat naast een goede lichamelijke gezondheid, ook een goede mentale gezondheid van groot belang is. We leven in een tijd waarin stress en angst dagelijkse kost zijn. Iedereen is op zoek naar een manier om zijn geestelijke gezondheid te verbeteren. Een uitstekende manier om dit te bereiken is om aan yoga te doen.
Door het gebruik van MRI-scans hebben recente onderzoeken een verband aangetoond tussen yoga en een groter hersenvolume. Oudere personen die enkele jaren yoga hadden beoefend, hadden grotere hersenvolumes dan degenen die dat niet hadden gedaan. Hoewel het verschil sterker is bij oudere mensen, werd het verband tussen yoga en hersenvolume ook aangetoond bij jongere personen.
Gemiddeld was het effect het duidelijkst te zien in het gebied van de hersenen dat te maken heeft met positieve emoties en de ontspanningsrespons. Voor de deelnemers die regelmatig aan yoga deden, bleken deze delen van de hersenen gezonder en beter geconserveerd. Vooral onze gemoedstoestand en ons geheugen blijken zo te profiteren van yoga.
Yoga vermindert stress
Wat doet yoga dan precies, dat we er behalve fysiek, ook psychisch van profiteren?
Uit onderzoek blijkt dat yoga je letterlijk gelukkiger kan maken; het niveau van de gelukshormonen serotonine en endorfine wordt verhoogd, het niveau van het stresshormoon Cortisol wordt verlaagd. Dit zorgt ervoor dat je je gelukkiger en stressvrij voelt – klaar om de rest van de dag met een glimlach op je gezicht tegemoet te gaan.
Slechts een paar minuten yoga helpt om stress te verlichten. Zowel yoga houdingen, als ademtechnieken en meditatie zorgen dat opgebouwde stress losgelaten kan worden. In tijden van stress kan de geest soms in een versnelling raken. Door middel van yoga leren we hoe we beter kunnen focussen. Yoga houdingen en een rustige buikadem activeren het parasympatisch zenuwstelsel. Hierdoor wordt de vecht- of vluchtreactie verminderd. Naast het gezond houden van de hersenen door het zenuwstelsel te kalmeren, wordt zo ook de lichamelijke gezondheid verbetert.
Iedereen die aan yoga doet, weet dat docenten continu benadrukken hoe belangrijk de adem is. Wie de adem bewust vertraagt, zorgt ervoor dat het kooldioxideniveau in je bloed stijgt – waardoor de bloedtoevoer naar het brein toeneemt en daarmee ook de zuurstofvoorziening. Het gevolg: meer bewustzijn en alertheid. En dat is een effect waar veel gestreste mensen echt baat bij hebben.
Wanneer je deze techniek eenmaal beheerst, kan deze op elk moment en op elke plaats gebruikt worden.
Meer grijze stof in je hersenen
Onze hersenen bestaan uit zowel grijze stof, als witte stof. De buitenste laag van de hersenen, ook wel de cortex of hersenschors genoemd, bestaat voornamelijk uit grijze stof. De grijze stof in onze hersenen heeft als functie het verwerken van informatie. Wie al langere tijd aan yoga doet, heeft meer van deze grijze stof in de hersenen.
Onderzoek wees uit dat er toename in grijze stof was over het hele brein, maar voornamelijk in de gebieden die betrokken zijn bij aandacht, verstandelijke en emotionele controle, en gevoelens van compassie. Daarnaast hebben geoefende yogi’s, in vergelijking tot mensen die niet aan yoga doen, meer grijze stof in het deel dat we gebruiken om pijn waar te nemen. Meer grijze stof verhoogt zodoende de pijngrens.
Het effect van yoga op de hersengolven
Yoga heeft ook een direct effect op onze hersengolven, zo blijkt uit verschillende wetenschappelijke onderzoeken. Hersengolven worden in vijf hoofdgroepen ingedeeld, die in verband worden gebracht met verschillende mentale processen:
- Deltagolven zien we met name gedurende diepe slaap
- Thetagolven in een diepe staat van ontspanning en tijdens meditatie
- Alphagolven wanneer we ontspannen maar helder zijn
- Betagolven wanneer we juist alert en waakzaam zijn
- Gammagolven wanneer we in een opperste staat van concentratie verkeren
Wat doet yoga met de genoemde hersengolven?
Yoga kan grofweg onderverdeeld worden in drie groepen:
- fysieke poses (asana’s)
- meditatie
- beheersing van de adem (pranayama)
Alle drie blijken zowel de hoogte, als ook de frequentie van alphagolven te stimuleren. Zo ervaar je meer rust. Een verbetering in thetagolven is vooral te zien na het beoefenen van houdingen en ademtechnieken. Betagolven, die onder andere gelinkt zijn aan prestatie op verstandelijke taken, verbeteren voornamelijk door ademoefeningen, zowel tijdens als na een yogasessie.
De algehele positieve effecten van yoga door toename in de hersengolven zijn een verbetering in denkvermogen, geheugen, stemming en een vermindering in angst. Dit komt met name doordat de veranderingen in hersengolven te zien zijn in hersengebieden die verbonden zijn met deze processen, waaronder de frontale cortex.
Betere focus én beter slapen dankzij yoga
Onderzoek heeft aangetoond dat yoga-oefeningen de coördinatie, reactietijd, en geheugenfunctie kunnen verbeteren. Meditatie is daarbij een geweldige manier om de concentratie te verbeteren. Mediteren gedurende slechts vijf minuten elke ochtend zal je helpen om minder afgeleid te zijn door dwalende gedachten.
Naast stimulatie, is voldoende ontspanning belangrijk voor een gezond stel hersenen. Weg van de stress en de drukte van het dagelijks leven. Yoga laat je geest genieten van een welverdiende rusttijd. Dit is niet alleen gunstig voor het zenuwstelsel, maar volledige ontspanning is ook geweldig voor je geestelijke gezondheid. In een ontspannen toestand kan je lichaam dieper slapen, waardoor je hersenen de tijd hebben om te ontspannen en te verjongen, klaar voor de volgende dag.
Probeer een sessie Yoga Nidra om dit direct te ervaren!
Yoga als waardevol hulpmiddel bij PTSS
Iedereen die aan yoga doet, kent er wel een: die vervelende houding, die altijd te lang duurt en die maar niet wil wennen. Dit leert je dat zelfs aan houdingen die allerlei alarmbellen doen afgaan een eind komt. Een belangrijke les voor mensen die hun tijdsgevoel verliezen op momenten dat ze worden overspoeld door herinneringen. Yoga leert je zo dat fysieke stressreacties gereguleerd kunnen worden met een rustige adem. Je bent niet willoos overgeleverd aan je paniek – en dit maakt Yoga zeer geschikt voor mensen met post-traumatische-stress-stoornis (PTSS).
In traditionele traumatherapieën staat vaak praten centraal. Traumapatiënten kunnen vaak helemaal niet praten over wat hen is overkomen. Het brein reageert zo heftig op stressvolle herinneringen, dat het meeste bloed naar de emotionele gebieden gaat. De gebieden van de taal en het redeneervermogen worden als het ware afgeknepen. Met behulp van yoga leer je het zenuwstelsel tot rust te brengen – daarna komt die gesprekstherapie wel.
Yoga houdingen met een diréct effect
Sommige yoga houdingen beïnvloeden je psyche direct. Bij de schouderstand sarvangasana, ook wel “de kaars” genoemd, worden de benen en het onderlichaam loodrecht omhoog gebracht, terwijl het achterhoofd en de schouders plat op de vloer blijven liggen. Je hoofd staat dus in een hoek van bijna negentig graden ten opzichte van de rest van je lichaam. Het deel van ons autonome zenuwstelsel dat remmend werkt (het parasympatisch zenuwstelsel) wordt hierdoor geactiveerd en zorgt ervoor dat ons lichaam in een toestand van rust en herstel komt. Dit levert een van de meest ontspannende houdingen in de yoga op.
Helaas is de schouderstand een blessuregevoelige houding. Hoe dieper de kin op de borst drukt, hoe meer de aders in de knel kunnen komen. Door een opgevouwen deken onder je schouders te leggen, knikt je nek net iets minder heftig.
Heb je last van je nek, rug of schouders? Kies dan voor een mildere variant, waarbij je alleen je benen omhoog brengt en plat op je rug blijft liggen. Je kan er in dit geval ook voor kiezen om een blok of kussen onder je sacrum te leggen.
Of je nu probeert om tekenen van mentale veroudering te voorkomen of de symptomen van angst en stress wilt verlichten, elke dag een beetje aan yoga doen houdt de gezondheid van je hersenen op peil.
Dus: Kom bij ons op het matje en laat je brein zijn werk doen!
Ben je nieuwsgierig geworden?
Wil je meer weten over wat yoga voor jou kan betekenen? Ik sta je met plezier te woord, dus neem gerust en geheel vrijblijvend contact met me op!
Liefs, Margo
info@newlifeyoga.nl
06 – 387 502 58